SZTUKA
Kosmos przeszłości
Tonie jest typowa wystawa, jaką prezentuje się wgalerii sztuki. „Kosmos wzywa” jest raczej zaproszeniem domuzeum techniki inauki. Potężne –zdzisiejszej perspektywy –komputery MERA 9150 z1972r. czyAKAT-1 z1959r., teleskopy, instalacje elektryczne, awtle rozmawiający zsobą kosmici. Według wizji ztamtych lat wprzyszłości, czyli dziś, mieliśmy mieszkać wciągnących się przez całą planetę „miastach liniowych” albo podwieszanych, modułowych megalopolis. Ludzi mieliśmy tworzyć –dzięki transplantologii widzianej okiem Frankenstei na– jednego zkilku, jak wfilmie „Przekładaniec” Andrzeja Wajdy, napodstawie scenariusza Stanisława Lema. Twórczość tego pisarza wyznacza linię narracyjną wystawy. Głównie doniej nawiązują pokazane tu ilustracje, plakaty ikilka filmów science fiction. Wtym fragment „Milczącej gwiazdy”, propagandowej realizacji z1959r., zktórej, dzięki prezentacji wpolskiej imiędzynarodowej wersji, wyłania się kontekst zimnowojennego świata. Fantazje olotach wkosmos, fascynacja cybernetyką iideą stworzenia „ludzkich maszyn” były też ucieczką odprzyziemnej rzeczywistości PRL. Inspirowały nietylko samych naukowców, aleiartystów. Dlatego Wojciecha Fangora poznajemytu niejako malarza, lecz człowieka konstruującego teleskopy iobserwatoria astronomiczne. Przez chwilę można ulec wrażeniu, żeznaleźliśmy się wprzestrzeni pełnej archaicznych przedmiotów. Jednak wizja –jak zilustracji do„Księgi robotów” Lema autorstwa Daniela Mroza –zespolenia człowieka zmaszyną staje się nam coraz bliższa. Robot oczywiście wygląda inaczej. Dziś choćby smartfon jest przedłużeniem naszej ręki, aczęsto iumysłu. Pytanie tylko, czypoza fascynacją zostało wnas chociaż trochę lęku przed tym, kto kim tak naprawdę kieruje. Anna Maziuk
„KOSMOS WZYWA! SZTUKA INAUKA WDŁUGICH LATACH SZEŚĆDZIESIĄTYCH”, ZACHĘTA, WARSZAWA, DO 28 WRZEŚNIA
KSIĄŻKA
Góry sprzed lat
Być może albumów zakopiańskich itatrzańskich jest zbyt wiele. Pomysł stworzenia książkowego katalogu »Tatrzańska Atlantyda« wynika zprzesytu tym, cospodziewane” –pisze wewstępie doalbumu autor, Piotr Mazik. Wimponującym wydawnictwie zebrał obrazy mniej oczywiste. Odtworzył góry sprzed lat. Pierwsze czarno-białe fotografie pochodzą zpoczątku wieku XX. Mazik pokazuje powolny proces okiełznywania gór. Kryją się tu szacunek dlanatury –imponującej, aleinieprzewidywalnej –aprzede wszystkim dawny etos mieszkańców Podhala, ich stroje (te prawdziwe, niezwystępów folkowych kapel), kultura, hart ducha. „Tatrzańska Atlantyda” tohołd dlatej części Polski ijej mieszkańców. Warto ponią sięgnąć. Zarówno próbując zrozumieć fenomen młodopolskiej fascynacji góralszczyzną, jak i– tym bardziej –przed wizytą wdzisiejszym Zakopanem.
„TATRZAŃSKA ATLANTYDA” zdjęcia dawnego Zakopanego
Krzysztof Kwiatkowski
„TATRZAŃSKA ATLANTYDA”, PIOTR MAZIK, WYDAWNICTWO TATRZAŃSKI PARK NARODOWY, MUZEUM TATRZAŃSKIE
DVD
Artyści iszaleństwo
Trwa festiwal T-Mobile Nowe Horyzonty. Ci, którzy niewybierają się doWrocławia, mogą odkryć „nowohoryzontowe” kino dzięki boksowi znajciekawszymi filmami zeszłej edycji. Ażcztery zsiedmiu propozycji są opowieściami oartystach. Fascynująca jest tu „Camille Claudel 1915” Brunona Dumonta — historia rzeźbiarki, partnerki Rodina. Peter Greenaway w„Goltzius andthe Pelikan Company” zadaje pytanie owolność sztuki. Gustav Deutsch przez pryzmat losów aktorki winspirowanym obrazami Edwarda Hoppera filmie „Shirley –wizje rzeczywistości” pokazuje kilkadziesiąt lat historii Ameryki. Ciekawie natle tych dzieł wypadają propozycje bardziej szalone –narkotyczny trans dokumentalisty wAmeryce Południowej z„Chore ptaki umierają łatwo” Nicholasa Facklera czynawiązujące doludowych podań „Niebiańskie żony Łąkowych Maryjczyków” Aleksieja Fedorczenki (zwycięzca TNH). Afinałem tej podróży powspółczesnym kinie artystycznym jest gejowski thriller psychologiczny „Nieznajomy nad jeziorem” Alaina Guiraudie. Intrygująca przeprawa. Krzysztof Kwiatkowski
BOX T-MOBILE NOWE HORYZONTY, 7FILMÓW, SNH
TVP
Godzina „W”
W70. ROCZNICĘ POWSTANIA warszawskiego telewizyjna Dwójka wyemituje pilot serialu „Czas honoru –Powstanie”. Twórcy cofają się dowydarzeń sierpnia 1944r. Wpierwszym odcinku bohaterowie serialu szykują się dowalki. Wrolach głównych ponownie wystąpią m.in. Jan Wieczorkowski, Maciej Zakościelny, Antoni Pawlicki iAgnieszka Więdłocha.
„CZAS HONORU -POWSTANIE” 1sierpnia wTVP2
FILM
W sieci strachu
Gry wywiadów, walka zterroryzmem, inwigilowanie środowisk islamskich fundamentalistów. Anton Corbijn, ekranizując głośną książkę Johna LeCarrégo, pokazuje, żetylko pozornie ten świat buzuje odadrenaliny. W„Bardzo poszukiwanym człowieku” podpatruje codzienność komórki odpowiedzialnej zarozpracowywanie zachodnich kontaktów Al-Kaidy. Pełną biurowej pracy, użerania się zpolitykami isłużbami innych państw. Kiedy doHamburga trafia Czeczen Issa Karpow, agencja zaczyna gośledzić. Funkcjonariusze mają nadzieję, żejego tropem dotrą dokluczowych postaci ruchów terrorystycznych. Wrzeczywistości jednak zarówno przeszłość, jak iplany Karpowa pozostają zagadką. Awe wszystko wplątana jest prawniczka –idealistka pragnąca stanąć wobronie starającego się oazyl imigranta. Corbijn tworzy gęstą, duszną atmosferę. Pokazuje świat, wktórym nikt nikomu niemoże zaufać. Grę, wktórej życie jednostki uwikłane jest wsieć polityki, gdzie łatwo można poświęcić człowieka dlasprawy albo dlatriumfalnego spektaklu medialnego. Botłem dramatu jest Zachód. Pełen strachu, sparaliżowany zamachami naWorld Trade Center, szukający zemsty. Autor głośnego „Control” znów sprawną ręką prowadzi aktorów –Robin Wright, Ninę Hoss, Rachel McAdams, Willema Dafoe. Przede wszystkim jednak w„Bardzo poszukiwanym człowieku” ostatnią kreację stworzył Philip Seymour Hoffman. Jak zwykle głęboką inieoczywistą. Wfacecie, który mógłby dołączyć dogalerii zapijaczonych detektywów zthrillerów, odnajduje niuanse, odkrywa kolejne warstwy jego psychiki, nurkuje coraz głębiej wjego emocjach. „Może właśnie tobyło jego przekleństwem. Grając, spalał się, wręcz rozpadał się wimię tego, corobił” –komentuje reżyser filmu. „Bardzo poszukiwany człowiek” toszorstki, chłodny, aletrzymający wnapięciu thriller. Wklasycznym stylu, alemocno zakorzeniony wewspółczesnych realiach.
BARDZO POSZUKI- WANY CZŁOWIEK thriller epoki terroryzmu
Krzysztof Kwiatkowski
„BARDZO POSZUKIWANY CZŁOWIEK”, REŻ. ANTON CORBIJN, FORUM FILM POLAND
DVD
Nowy start
W„DRUGIM ŻYCIU KRÓLA” COLIN FIRTH wciela się wnajnudniejszego faceta Ameryki, szefa oddziału firmy kurierskiej, rozwodnika zprzedmieść. Nagle coś wnim pęka. Rzuca wszystko, wyrabia fikcyjny dowód, przypadkiem spotyka pokiereszowaną przez los Emily Blunt. Alefilm niejest tylko obrazem kryzysu wieku średniego. Staje się opowieścią ożyciowych niespełnieniach izaniedbaniach. Nieco sentymentalną, aleładną. Krzysztof Kwiatkowski
„DRUGIE ŻYCIE KRÓLA”, REŻ. DANTE ARIOLA, KINO ŚWIAT
FILM
Gwiezdne wojny
WAKACJE, JAK ZAWSZE, NALEŻĄ DO HOLLY- WOODZKICH SUPERPRODUKCJI oratowaniu świata. „Strażnicy galaktyki” tojeden ztakich obrazów. Tym razem ludzkość znajduje się wzagrożeniu przez tajemniczy artefakt oniezwykłej mocy. Są tu pojedynki, dziwne postacie (drzewokształtny humanoid) idużo efektów specjalnych. Są też gwiazdy, m.in. Vin Diesel. KK
„STRAŻNICY GALAKTYKI”, REŻ. JAMES GUNN, DISNEY
MUZYKA
Co dalej, Jack
SOLOWE PROJEKTY MUZYKÓW GRAJĄCYCH NA CO DZIEŃ WZE- SPOŁACH tozawsze wpołowie próba zdyskontowania osiągniętej popularności nawłasną rękę izwiązana znią okazja podzielenia się zeświatem własnymi, autorskimi pomysłami. Jack Antonoff majeszcze trzecią misję –pokazanie, żejego muzyczny świat niekończy się bynajmniej napop-rockowej, nagrodzonej Grammy grupie Fun. Widać tu miłość dolat 80., nietylko wwarstwie elektronicznej, nostalgię ą la Arcade Fire ido wybrednych bardzo, jeśli chodzi ogościnne występy, gości typu... Yoko Ono. Nagrana ewidentnie bez żadnego ciśnienia płyta jest tak udana, żeteraz Jack stoi przed nielada dylematem zkręgu quo vadis. Piotr Metz
THE BLEACHERS STRANGE DESIRE SONY
MUZYKA
Klasyka znów wcenie
NALEŻY PRZYJĄĆ, ŻE MUZYCZ- NY ZEGAR BYCIA TRENDY icool pełny obrót robi comniej więcej 20-25 lat. Świetnym tego przykładem jest odkrycie nanowo kultowego kiedyś wnaszym kraju zespołu Cocteau Twins. Niejestem zwolennikiem mądrzenia się poupływie ćwierć wieku, alefaktem jest, żewydana właśnie nanowo para klasycznych płyt grupy: „Blue Bell Knoll” iprzede wszystkim „Hea ven orLas Vegas” broni się wciąż znakomicie idopiero teraz widać wpływ, jaki wywarła nacałe pokolenie muzyków. Osłuchaczach niewspominając. Znacie, toposłuchajcie. Warto. Piotr Metz
COCTEAU TWINS BLUE BELL KNOLL/ HEAVEN OR LAS VEGAS SONIC
KSIĄŻKA
Nie tylko porto
PORTUGALIA LEDWIE WYSTAJE ZZA HISZPA- NII –nietylko geograficznie. Wiemy oniej mało, kojarzy się potocznie zporto, fado, kryzysem gospodarczym iCristianem Ronaldo. „Szkice portugalskie” Renaty Gorczyńskiej, zbiór esejów podróżnych, pozwalają trochę rozwiać tęignorancję. BoPortugalia –niegdyś kolonialne imperium, dziś melancholijna atlantycka prowincja –zasługuje nauwagę choćby tym, jak bardzo różni się odŚródziemnomorza, zktórym bywa nagminnie identyfikowana. Gorczyńska zjechała ten kraj wszerz iwzdłuż, zkażdą wędrówką coraz lepiej gopojmując, wyłapując kulturowe konteksty, zagłębiając się wdługie trwanie tej odległej ziemi. Piotr Kofta
RENATA GORCZYŃSKA, SZKICE PORTUGALSKIE, ZESZYTY LITERACKIE 2014
KSIĄŻKA
Sekrety Bretanii
CHOĆ TRUDNO WTO UWIERZYĆ PO LEK- TURZE, Jean-Luc Bannalec, autor tej nastrojowej powieści detektywistycznej rozgrywającej się wpołudniowej Bretanii, naprawdę nazywa się Jörg Bong ijest Niemcem, literaturoznawcą iredaktorem. „Śmierć wPont-Aven” miała być pewnie odskocznią odprofesjonalnych zajęć Herr Bonga, lecz stała się wNiemczech bestsellerem. Słusznie, toporządnie napisana książka, klasyczny kryminał bardziej wduchu Agathy Christie niżwspółczesnych krwawych thrillerów. Jeśli szukacie miłej wakacyjnej lektury, zaryzykujcie znajomość zkomisarzem Geor ges’em Dupin. Piotr Kofta
JEAN-LUC BANNALEC, ŚMIERĆ WPONT-AVEN, PRZEŁ. ELŻBIETA KALINOWSKA, CZARNE 2014
TOP 10 KINO
1. „Samoloty 2”
reż. Roberts Gannaway
DISNEY
2. „Jak wytresować smoka 2”
reż. Dean DeBlois
IMPERIAL CINEPIX
3. „Step Up: All in3D”
reż. Trish Sie
MONOLITH FILMS
4. „Transformers: Wiek zagłady”
reż. Michael Bay
UIP
5. „Ewolucja planety małp”
reż. Matt Reeves
IMPERIAL CINEPIX
6. „Gang wiewióra”
reż. Peter Lepeniotis
MONOLITH FILMS
7. „Noc oczyszczenia: Anarchia”
reż. James DeMonaco
UIP
8. „Przychodzi facet dolekarza”
reż. Danny Boon
MONOLITH FILMS
9. „Zbaw nas ode złego”
reż. Scott Derrickson
UIP
10. „Pożądanie”
reż. Lisa Azuelos
KINO ŚWIAT
DANE WEDŁUG STATYSTYK MULTIKINA DOTYCZĄ OKRESU 18-20.07.2014
TOP 10 MUZYKA
1. „The Very Best Of”
Diana Krall
VERVE/UNIVERSAL MUSIC PL
2. „Mini World”
Indila
UNIVERSAL MUSIC PL
3. „Składam się zsamych powtórzeń
Artur Rojek
KAYAH/AGORA
4. „Ultraviolence”
Lana del Ray
POLYDOR UK/UNIVERSAL MUSIC PL
5. „Dadadam”
Perfect
POLSKIE RADIO/WARNER MUSIC PL
6. „RMF FM Muzyka najlepsza podsłońcem”
Różni wykonawcy
POMATON/WARNER MUSIC PL
7. „Ghost Stories”
Coldplay
WARNER MUSIC/WARNER MUSIC PL
8. „Redeemer ofSouls”
Judas Priest
SONY MUSIC PL
9. „X”
Ed Sheeran
WARNER MUSIC/WARNER MUSIC PL
10. „Komponując siebie”
Sylwia Grzeszczak
GORGO/WARNER MUSIC PL
TOP 10 KSIĄŻKI
1. „Wyspa naprerii”
Wojciech Cejrowski
ZYSK IS-KA
2. „Dary anioła. Tom 6. Miasto niebiańskiego ognia”
Cassandra Clare
MAG
3. „Woziłam arabskie księżniczki”
Jayne Amelia Larson
SPOŁECZNY INSTYTUT WYDAWNICZY „ZNAK”
4. „Ten jedyny”
Emily Giffin
OTWARTE
5. „Zdrada”
Paulo Coelho
DRZEWO BABEL
6. „101 najlep szych restauracji iho teli wPolsce”
Magda Gessler
RINGIER AXEL SPRINGER POLSKA
7. „Gwiazd naszych wina”
John Green
BUKOWY LAS
8. „Uczta dlawron. Cienie śmierci”
George R.R. Martin
ZYSK IS-KA
9. „Czesałam ciepłe króliki”
Dariusz Zaborek
CZARNE
10. „Dla Ciebie wszystko”
Katarzyna Michalak
LITERACKIE
